Birleşik Krallık’la imzalanan Özgür Ticaret Muahedesi, Türkiye’yi bu pazarda başka ülkelerinden daha avantajlı pozisyona getirdi.
Türk ihracatçılar, geçtiğimiz yılı Brexit sonrası Birleşik Krallık ile imzalanabilecek Hür Ticaret Muahedesi (STA) beklentisiyle geçirdi. STA mutabakatı ise yıl sonunda yapıldı. 29 Aralık 2020 tarihinde imzalanan STA sonrasında, bu pazara ihracatın önemli biçimde artacağını savunan ihracatçılar yılın birinci dört ayındaki sayılara nazaran haklı çıktılar.
Brexit sonrası Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin bu pazara ihracatı yüzde 25 ila 30 ortasında azalırken, Türkiye’nin aldığı hisse artıyor. International Trade Center (ITC) datalarına nazaran, Türkiye’nin Birleşik Krallık’ın ithalatından aldığı hisse 2018 yılında 1,71 iken, bu oran 2019’da 1,75’e, 2020’de ise 1,82’ye çıktı. Yılın birinci dört ayında Birleşik Krallık’a yapılan ihracat, tüm vakitlerin en yeterli performansı oldu. Bu pazara Ocak-Nisan periyodunda 3,72 milyar dolar ihracat yapılırken, artış yüzde 34,1 oldu. Pandemi öncesi devirle kıyaslandığında ise 2019 yılında 3,45 milyar dolar ihracat yapılmıştı.
Birinci 10 kesimde artış ivmesi
Dal bazında baktığımızda ise bu pazarda en başarılı birinci 10 bölüm de değerli artışlar kaydetti. Birinci üç ayda, geçen yılın birebir devrine nazaran önder dal olan otomotiv 977,5 milyon dolar ihracatla yüzde 50,2’lik artış sağladı. Otomotivi, yüzde 66,6’lık artışla elektrik elektronik, yüzde 33,7’lik artışla hazır giysi ve konfeksiyon, yüzde 25,2’lük artışla kimyevi unsurlar ve mamulleri, yüzde 72,8’lik artışla demir ve demir dışı metaller takip etti.
Otomotiv dalında bu pazarda en başarılı eser eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar oldu. Elektrik elektronikte alçak tansiyon güç kabloları, kimyevi hususlar ve mamullerinde plastikler ve mamulleri eseri, demir ve demir dışında bakır tel ve örme halatlar, çelikte dikişli boru, dokumacılık ve hammaddelerinde iplik, deride ise ayakkabı birinci sırayı alan eserler oldu.
Türkiye’nin satabileceği 1,817 eser daha var
Birleşik Krallık’ın 2020 yılında en çok ithalat gerçekleştirdiği birinci 3 bölüme baktığımızda; 115 milyar dolarla kimyevi unsurlar ve mamulleri, 109 milyar dolarla mücevher ve 87 milyar dolarla elektrik elektronik kesimleri yer alıyor. Türkiye’den en çok ithalatı ise 2,28 milyar dolarla otomotiv sanayisi, 1,76 milyar dolarla hazır giysi ve konfeksiyon ve 1,74 milyar dolarla elektrik elektronik kesimlerinden gerçekleştirdi. TİM bilgilerine nazaran, Birleşik Krallık, Türkiye’den 2 bin 827 eser ithal ederken bunların 1.291’i rekabetçi Türk ihraç eserlerinden oluşuyor.
Türkiye’nin Birleşik Krallık pazarına satabileceği 240’ı milletlerarası piyasalarda rekabet üstünlüğüne sahip olmak üzere, 1.817 eser daha olduğunu tespit edildi. Birleşik Krallık, bu eserlerde Türkiye dışındaki tedarikçilerden 89,7 milyar dolarlık ithalat yaptı. Türkiye ise bu ülke dışındaki pazarlara toplam 11,9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Birlik liderleri performanstan mutlu
Elektrik Elektronik İhracatçılar Birliği Lideri İnanç Uçkan: Bölümümüz yılın birinci üç ayında başarılı bir performans sergiledi. Dalımızı oluşturan beyaz eşya, elektronik, elektrik, elektrik üretim dağıtım ekipmanları ve kablo mal kümelerinin hepsinde birinci çeyrekte kıymetli seviyede ihracat artışları meydana geldi. Brexit nedeniyle Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden yaptığı ithalat ocak ayında rekor düzeyde düştü. Ülkemizin Birleşik Krallık’a ihracatındaki artış ise dikkat alımlı. Birleşik Krallık ile ülkemiz ortasında imzalanan STA’nın kıymeti bu çerçevede ortaya çıkıyor.
İstanbul Kimyevi Unsurlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Lideri Adil Pelister: Birleşik Krallık ile ülkemiz ortasında yapılan STA ile sanayi eserlerinde gümrük vergisi sıfırlandı. Böylelikle mümkün ekstra maliyet yükünden kurtulmuş olduk. Hasebiyle ihracatımızı mevcut haklarımızı koruyarak, aksatmadan devam ettirebiliyoruz. Brexit ile birlikte Birleşik Krallık, bu yılbaşından itibaren, AB REACH mevzuat kapsamından da çıktı ve artık UK REACH tüzüğünü yürürlüğe koydu. Bu kapsamda ihracatçı firmalarımızın UK-REACH’e de ayrıyeten ahenk sağlamaları gerekiyor.
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Lideri Tahsin Öztiryaki: Türkiye’nin ikinci, kesimimizin üçüncü en büyük ihracat pazarı pozisyonundaki Birleşik Krallık’la imzalanan STA ile birlikte, önümüzdeki iki yıl içinde, daha da derin ticaret bağlantılarına yönelik çok daha kapsamlı bir ticaret mutabakatı için çalışma fırsatımız olacak. Son birkaç yıldır Avrupa’nın olduğu üzere Birleşik Krallık’ta da üretim, Çin’e bağımlı hale gelmişti. Nihayet bu durumun olumsuzluğunu tespit ederek tedarik kaynaklarını çeşitlendirmenin ehemmiyetini fark ettiler. Birleşik Krallık’a Çin’den çok daha yakın olan ülkemizin bu stratejik değişimden yararlanması gerekiyor.
Çelik İhracatçıları Birliği (ÇİB) İdare Şurası Lideri Adnan Aslan: STA’nın Brexit sonrası yaşanmış olan belirsizlikleri ortadan kaldırması, genel manada iki ülke ortasındaki ticari bağlantıları güzelleştirmesi ve ticarette olumlu bir hava yaratması bekleniyor. Çelik bölümü özelinde baktığımızda, 2018 yılından bu yana Avrupa Birliği Korunma Tedbiri kapsamında çelik ithalatına kota uygulamaktadır. Birleşik Krallık, Brexit sonrası bu uygulamaya kendi çizdiği çerçeve dahilinde devam etme kararı aldı. STA ticareti olumlu tarafta etkilese dahi, kotalar devam ettiği sürece çelik dalına beklendiği kadar avantaj sağlayamayabilir.
İstanbul Dokuma Hammaddeleri ve İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz: Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılma sürecini 2017 yılından beri çok yakından takip ettik. STA ile birlikte ticaret kesintiye uğramamış ve ihracatçılarımız vergi yükü ile karşı karşıya kalmamış oldu. Birleşik Krallık özelinde bölümümüzün pazar hissesini artırmaya yönelik bir tesir tahlili çalışması başlattık. Yaptığımız çalışmalar sonucunda belirlenen yol haritası ve stratejiler sayesinde, Birleşik Krallık’a dokuma ihracatımızın 2021 yılında 600 milyon dolar düzeylerine ulaşmasını, orta vadede ise 1 milyar doların üzerinde gerçekleştirilmesini hedefliyoruz.
İstanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracatçıları Birliği (İDMİB) Lideri Mustafa Şenocak: Birleşik Krallık, yüksek alım gücüyle bizim için her vakit amaç ülkeler ortasında yer aldı. AB’den ayrılma sürecinin ise yeni fırsatları berberinde getireceğini görüyoruz. Bu durum pazarı bizim için çok daha kıymetli hale getirdi, STA’nın avantajını kullanarak bu pazara daha da yoğunlaştık. Bilhassa Birleşik Krallık’ta pandeminin tesirinin azalması ve hayatın olağana dönmesi ile birlikte dalımızın İngiltere’deki pazar hissesinin 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 30 büyüyeceğini öngörüyoruz.
İmam Güneş/Dünya