Yüksek enflasyon ve yükselen işsizlik hane halkını yoksulluğa sürüklerken aylık geçimini çevirmekte zorlanan aileler kredi kartlarına yüklendi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran, 30 Nisan haftasında 155 milyar 603 milyon TL’ye ulaşan kredi kartlarındaki borç bakiyesi 1 yılda tam 50 milyar TL büyüdü. Kredi kartı harcamalarındaki artış bilhassa martın ikinci haftasından itibaren daha besbelli hale geldi.
Merkez Bankası (TCMB) bilgilerine nazaran “banka ve kredi kartı ile yapılan harcamalar tutarı” mart ayının sonu ve nisanın birinci günlerini kapsayan 26 Mart-2 Nisan haftasında 29 milyar 706 milyon 578 bin TL ile tarihi rekor düzeylere ulaştı. Vatandaşın gelirlerindeki azalmanın tesiriyle harcamaların kredi kartlarına daha fazla kaydığı iddia ediliyor.
MARKETE HARCANDI
TCMB bilgilerine nazaran, 8 Ocak ile biten yılın birinci haftasında kartlarla yapılan alışveriş fiyatı 20 milyar 198 milyon 778 bin TL düzeyindeydi. Geçen yılın haftalık kartlı harcamalar ortalaması da bu düzeylerdeydi. 23-30 Nisan haftasında harcamalar 28 milyar 198 milyon 649 bin TL’ye çıktı.
Banka ve kredi kartı ile yapılan market alışverişi fiyatı ise yılın birinci haftasında 4 milyar 508 milyon 438 bin TL düzeyinde iken nisanın son haftasında yaklaşık yüzde 47 oranında değişimle 6 milyar 559 milyon 845 bin TL’ye sıçradı. Bu fiyat tüm vakitlerin rekoru olurken, harcamalarda temel gereksinimlerin daha büyük bir yer tutması da dikkatlerden kaçmadı.
REKOR KIRILDI
Kredi kartı harcamaları 30 Nisan’da geçen yıla nazaran yüzde 46.7 yükselişle rekor kırdı. Tüketici kredilerinde ise yıllık büyüme ivme kaybederek yüzde 31.5’e kadar geriledi.
1 Mayıs’tan itibaren ise gecikme, alışveriş ve nakit çekim faiz oranlarında artış yaşandı. Bilgilere nazaran yüzde 1.89 olan alışveriş faiz oranı yüzde 1.98’e, gecikme faizi yüzde 2.19’dan yüzde 2.28’e, nakit çekim faizi de yüzde 1.89’dan yüzde 1.98’e çıktı.
İki ayda 533 bin kişi birinci defa kredi kartı kullandı
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi bilgilerine nazaran birinci kere kredi kartı kullananların sayısı aylık ortalamanın iki katına çıktı.
Ocakta 380 bin kişi birinci sefer kredi kartı kullandı. Şubatta bu sayı 153 bin kişi oldu.
Böylelikle yılın birinci iki ayında 533 bin kişi kredi kartı kullanmaya başladı.
Öbür yandan kredi kartı borcu olanların sayısı da bir yılda 1.3 milyon artarak 28.1 milyona ulaştı.
Kişi başına ortalama kart borcu da geçen yılın birebir devrine nazaran 844 lira artarak şubatta 5 bin 303 TL’ye çıktı.
Mehtap Özcan Ertürk/Sözcü