Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İsrail temasları kapsamında Holokost (Yahudi soykırımı) Tarih Müzesi Yad Vaşem’i ziyaret etti. Çavuşoğlu, 15 yıl ortadan sonra Türkiye’den Dışişleri Bakanı seviyesinde gerçekleştirilen birinci ziyaret kapsamında İsrail’e gitti.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile Batı Kudüs’te yaptıkları görüşmenin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi. İkili alakalara tekrar güç kazandırma konusunda hemfikir olduklarını kaydeden Çavuşoğlu, “Farklılıklarımıza karşın sürdürülebilir diyaloğun devam etmesi yararlı olacaktır. Bu da birbirimizin hassasiyetlerine hürmet temelli olmalıdır. Bu yalnızca ikili bağlarımız için değil tıpkı vakitte bölgemizdeki barış açısından da yararlı olacaktır” dedi. Filistin-İsrail problemini de görüştüklerini kaydeden Çavuşoğlu, Kudüs ve Harem-i Şerif’in kutsallığıyla ilgili hassasiyetleri paylaştığını söyledi.
İsrail’i tanıyan birinci müslüman ülke
Türkiye’nin İsrail’i tanıyan birinci Müslüman ülke olduğunu söyleyen İsrail Dışişleri Bakanı Lapid, özetle şunları söyledi: “İlişkilerimizde rastgele bir iniş olmadı’ demiyoruz ancak Türkiye 1949’da İsrail’i tanıyan birinci Müslüman ülkeydi ve biz her vakit diyalog ve işbirliğine nasıl dönebileceğimizi bildik. Uzun geçmişe sahip uluslar, bir devri nasıl kapatıp yeni bir periyodu nasıl açacaklarını bilirler. İşte biz de bugün bunu yapıyoruz.”
‘Bağlarımız açısından gelişme var’
Lapid şöyle devam etti: “Türk Dışişleri Bakanı’nın 15 yıllık müddet içinde yaptığı birinci ziyareti esnasında diplomatik ve güvenlik münasebetlerimizi açısından değil birebir vakitte ekonomik bağlarımız açısından da bir gelişme olduğunu gördük. Emelimiz ekonomik ve sivil iş birliğini daha da geliştirmek. Beşerler ortasındaki irtibatlarımızı geliştirmek ve ülkelerimizin karşılıklı avantajlarını hem bölgesel manada hem global manada birlikte kullanmak. Salgın periyodunda ve hatta siyasi gerginliklerin olduğu periyotta bile ülkelerimiz ortasındaki ekonomik iş birliği daima olarak artmaya devam etti. Geçen sene içinde iş birliğimiz emsalsiz bir boyuta ulaştı. Bu memnuniyetle karşıladığımız bir şey. Fakat biz bu çalışmaları bu haliyle kabul edemeyiz. Daha da geliştirmemiz gerekiyor. Bugün Sayın Bakanla birlikte Ortak Ekonomik Kurulumuzu tekrar oluşturmayı ve yeni bir sivil havacılık mutabakatı üzerinde çalışmayı kabul ettik.”
‘İsrailliler Türkiye’yi çok seviyor’
Diplomasinin de ötesinde İsraillilerin Türkiye’yi çok sevdiğini söz eden Bakan, “Her gün onlarca uçuş İsrail’den ayrılıyor, Türkiye’ye geliyor. Binlerce İsrailli sizin kültürünüzü, müziklerinizi, hoş plajlarınızı, hoş pazarlarınızı çok seviyorlar. Bugün bağlantılarımızı geliştirmek için yeni bir çerçeve oluşturmuş olduk. Bundan yalnızca bizler değil, önümüzdeki yıllarda çocuklarımız da faydalanacak” tabirlerini kullandı.
‘Pozitif bir gündem üzerine çalışmalarda bulunmalı’
Lapid’in akabinde konuşan Çavuşoğlu, şunları kaydetti: “Farklılıklarımıza karşın sürdürülebilir diyaloğun devam etmesi yararlı olacaktır. Bu da birbirimizin hassasiyetlerine hürmet temelli olmalıdır. Bu yalnızca ikili münasebetlerimiz için değil tıpkı vakitte bölgemizdeki barış açısından da yararlı olacaktır.
Müspet bir gündem üzerinde çalışmalarda bulunmak bizlerin anlaşmazlıklarımızı daha da yapan bir halde ele almamıza yardımcı olabilir. Bakanlıklarımız ve ilgili kamu kurumlarımız ortasında teknik toplantıları tekrar tesis etme konusunda hemfikir olduk.”
‘İki devletli tahlil tek çözüm’
Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Sayın Bakan Lapid’in bugün söz etmiş olduğu üzere bizler de ikili bağlantılarımıza yine güç kazandırmaya ve farklı düzeneklerin toplantılarına tekrar oluşturmaya ve sivil havacılıkla ilgili görüşmeleri başlatma konusunda hemfikir olduk.
Coğrafik yakınlığımız ve birbirini tamamlar nitelikteki ekonomilerimiz Türkiye ve İsrail’i doğal ticaret ortağı haline getiriyor. Yaşadığımız zorluklara karşın, Covid üzere ve geçmişteki farklılıklara karşın ticaret hacmimiz katlanarak artmaya devam etmiştir. Geçen yılki ticaret hacmimiz 8 milyar doları aşmıştır. Bu yılın birinci çeyreğindeki sayılar da ümit vaat edici. Nisan sonu itibariyle 1,8 milyar dolarlık bir ihracat var Türkiye’den İsrail’e. Filistin-İsrail problemini de görüştük. Birleşmiş Milletler parametreleri içinde iki devletli tahlilin kalıcı barış için tek tahlil olduğuna inanıyoruz. Bizim sahiden görmek istediğimiz şey bu, kalıcı bir barışın Orta Doğu’da sağlanması. Kudüs ile ilgili hassasiyetleri paylaştım ve Harem-i Şerif’in kutsallığıyla ilgili hassasiyetimizi paylaştım.”
İsrail Dışişleri Bakanı Lapid
İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid de konuşmasında, “Türk Dışişleri Bakanı’nın 15 yıl sonra birinci ziyareti sonrası yalnızca diplomatik ve güvenlikte değil, ekonomik ilgilerimizde de gelişme bekliyoruz” tabirini kullandı.
Yair Lapid, “Sayın Bakan’la (Mevlüt Çavuşoğlu) görüşmemizin akabinde, karşılıklı ortak (Türkiye-İsrail) ekonomik kurul teşebbüsünü tekrar başlatmak için anlaştık” dedi.
Dikkat çeken Kudüs ayrıntısı
Çavuşoğlu, İsrail temasları kapsamında mevkidaşı Yair Lapid ile bir ortaya geldi. Sözkonusu ziyaretin İsrail işgali altında bulunan Batı Kudüs’te gerçekleşmesi ise dikkat çekti.
Holokost anıtını ziyaret etti
Batı Kudüs’teki Yad Vaşem’i ziyaret eden Çavuşoğlu, Holokost anıtına çelenk bırakarak müzedeki anı defterini imzaladı.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu dün de Filistin’i ziyaret ederek mevkidaşı Riyad el-Maliki ve Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas ile görüşmüştü.