İnançsız kuşkusuyla numunesi alınan eserler testlere gönderildi ve 41 maske markası “güvensiz ürün” olarak belirlendi. Bakanlık, inançsız olduğu tespit edilen 41 maskeye ilişkin marka, model ve seri numaralarını İnançsız Eser Bilgi Sistemi (GÜBİS) üzerinden kamuoyuyla paylaştı. Milliyet olarak GÜBİS üzerinden paylaşılan bu maskelerden kimilerinin internet üzerinden hâlâ satışta olduğunu tespit etti. Türkiye’nin en büyük e-ticaret sitelerinde satışı yapılan inançsız maskeler, vatandaşların sıhhatini hiçe sayıyor.
O maskelerden biri Türkiye’nin en çok girilen e-ticaret sitesi üzerinden satılıyor. İnançsız eserler ortasında yer alan D.. isimli markaya ilişkin “N95” virüs muhafazalı maskenin fiyatı 45 TL. Markanın internette satışı yapılan maskenin açıklamasında ise “EN149 standartlarına uygun 3 panelli 5 katlı teneffüs koruyucu” diye yazıyor. Bir öbür maske ise A… isimli firmaya ilişkin. Maske, internet sitesinde 25 tanesi 200 TL’den satışa sunulmuş.
Eser açıklamasında ise, “Ürünümüz CE EN ayrıyeten ISO 13485 medikal eserler ve tıbbi aygıt kalite idare evrakına sahip, N95 FFP2 muhafaza sınıfına sahiptir. Dört katmanlı nanwoven kumaştan üretilmiş olup Avrupa standartlarında 2 katmanlı meltblown içermektedir” sözleri yer alıyor.
Bakanlık kontrollerde bu eserin “TS EN 149+A1 Standardı’nın ‘Filtre Gerecinin Nüfuziyeti’ deneyinden geçememesi nedeniyle inançsız olduğunu belirtti.
Yasaklı maskelerden bir başkası ise T…FFP1 ventilli maske (20’li Paket). Maskenin satış sitesindeki ilanında, “Mikrop, virüs ve aspest üzere ince tozlara karşı kullanıma uygundur” yazıyor. İnançsız eserlerde teşhir edilen bu maskenin de piyasaya arzı yasaklandı. Lakin maskeler internette hâlâ 20 tanesi 89.90 TL’ye satılıyor. Toplatılan bir öteki maske ise V… M….. markasına ilişkin. Maskenin birebir internet sitesinde 2 satıcısı bulunuyor. Maske birinde 25’li paketi 225 TL başkasında ise 49.50 TL’ye satılıyor.
BULAŞI ARTTIRIR
Alparslan Türkeş Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Gereç Mühendisliği Kısmı Dr. Öğretim Üyesi İlkan Özkan, merdivenaltı, uygun olmayan maskelerde birtakım katmanları eksik kullanıldığına dikkat çekerek, şunları dedi: “Maskede katman eksilttiğinizde fiyatı düşecektir, daha fazla geçirgen olabilir, hasebiyle da koruyuculuğu düşük olur ve fazla yayılım olabilir. Ağızdan çıkan partikül standarda uygun olmayan maskede 1.5 m’ye değil 3 m’ye kadar gidebilir. Beşerler 1.5 m arayı korurken o maske onları korumuyor olabilir. Yol üzerinde bile satılan maskeler var. Beşerler bunları alıp takıyorlar ve ‘Maskemi de taktım güvendeyim’ diye düşünüyor.”
Ege Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Zafer Kurugöl, “Uygun olmayan maskeyi taktığınız vakit kendinizi korunmadığınız üzere onun getirdiği rahatlıkla arayı ihlal edince bulaşma riski artar” dedi. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Öğretim üyesi Prof. Dr. Kenan Midilli de, “Yeterince tutmayan maske risk oluşturur. Maskenin gerçek düzgün takılmaması da risk oluşturur. Bu maskeler bir mühlet sonra takmamakla tıpkı şeye dönüşür. Korunduğunuzu zannedersiniz. Bunlarda bulunulacak her türlü taviz bulaşma riskini arttırır” dedi.
BAKANLIK İFŞA ETTİ
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, İş Sıhhati ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce inançlı şahsî hami donanımların piyasaya arzını sağlamak için nezaret ve kontrol faaliyetlerinin titizlikle yapıldığı belirtildi. Vatandaşın sıhhatini ve güvenliğini müdafaanın öncelik olduğu bildirilen açıklamada, Kovid-19 salgını sürecindeki kontroller kapsamında 1 yılda, 41 marka ve model maske için “güvensiz” tespiti yapıldığı ve bunlara ait bilgilerin İnançsız Eser Bilgi Sistemi (GÜBİS) üzerinden kamuoyuyla paylaşıldığı söz edildi.
Açıklamada, şunlar kaydedildi: “Denetimlerde güvensizlik kuşkusuyla numunesi alınan eserler testlere gönderildi. Güvensizlik tespitleri, teneffüs hami donanımlar alanında onaylanmış kuruluş olan laboratuvarlarda ilgili standartlara uygun halde gerçekleşti.
Salgın sürecinde vatandaşlarımızın ve sıhhat çalışanlarının uygun ve inançlı ferdî gözetici donanıma ulaşabilmesi için taviz verilmezken, bakanlık, ürettikleri eserlerle vatandaşımızın sıhhatine kast eden ve haksız rekabete yol açan bireylerin, firmaların takipçisi olmaya devam edecek.”
LİSTE GUBİS’TEN
Bu maskelere ilişkin marka, model ve seri numaraları İnançsız Eser Bilgi Sistemi (GÜBİS) üzerinden kamuoyuyla paylaşıldı.
İŞTE O MASKELER
Bakanlığın paylaştığı inançsız maske markaları:
1-Safeguard/2315 Model Ffp3v Nr
2-Safeguard/2313 Model Ffp2v Nr
3-Safeguard/2311 Model Ffp1v Nr
4-Nez Mask
5-Arızon/Kn 95
6-Lc Waıkıkı/Lcw Mask Model Ffp3/
7-Dna-2934 Model Ffp3v
8-Bozkurt-Bzk44/(Ventilli- Ffp2-Nr)
9-Bozkurt-Bzk44/Ventilsiz-Ffp2-Nr
10-Emr Natural-1202 V (Ventilli, Ffp2v)
11-Emr Natural-1202 (Ventilsiz Ffp2)
12-Wogi/Ffp2
13-Kgt/Tk-N95
14-Aytı/20532
15-Temsan-Tm 34 V Ffp116-Grup Helin-1120 Ffp2
17-Ert Plus-400 (Ffp3)
18-Ert Plus-300 (Ffp3 V)
19-Ert Plus-Ert 200 (Ffp2)
20-Ert Plus/Ert 100 (Ffp2 V)
21-Wogi/Ffp2 V
22-Hori/Ffp2 V
23-Ares/Ares (Ffp2 V)
24-Mist
25-Awon/1200/ Mart 2020 Tarihli Partiler
26-Awon/1402 /Mart 2020 Tarihli Partiler
27-Vip Mask/Ffp2 V
28-Vip Mask/Ffp2
29-Vip Mask/Ffp1 V
Gökhan Kam/Milliyet