Günlük hadise sayısının salgının başından bu yana görülen en yüksek düzeylere ulaşması, en çok turizm dalını endişelendiriyor. 2020’yi kayıp yıl olarak geçiren kesimde umutlar 2021’e ertelenmişti.
Yılın başında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy dala umut vermiş ve bu yıl turizmin “V” biçiminde toparlanacağını argüman etmişti.
Bakan Ersoy’un 13 Ocak’ta yaptığı açıklama şu formdaydı; “Mart ayında 2 binli sayılara, nisan ayında binli sayılara inmeyi bekliyoruz. O nedenle nisan ayında Türkiye’de dönemin açılacağını düşünüyoruz. Turizmde bir ‘V’ çıkışla, 2020’ye nazaran yüzde 100’lük bir büyümeyle 31 milyonluk turist sayısını geçeceğimizi, gelir sayısı olarak ta 23.3 milyar doları geçeceğimizi umuyoruz.”
Nisan ayında binli sayıların görüleceği öngörüsü tümüyle çökerken, günlük hadise sayısının 60 binin üzerine çıktığı günler görüldü. Turizmci ise haklı olarak huzursuz. Madalyonun bir yüzünde alım gücünü tümüyle yitiren yerli turistler bulunurken başka yüzünde diplomatik krizlerin derinleştirdiği yabancı turist sorunu var.
Türkiye’ye en çok turist gönderen ülkelerin başında Rusya ve Almanya olması, turizmcinin gözünü bu iki ülkeye çeviriyor. Fakat Karadeniz’de yaşanan krizde Türkiye’nin antaya escort Rusya’nın karşısında ABD’nin yanında saf tutması Rusya’yla ipleri geriyor. Son olarak Rusya, 1 Haziran’a kadar Türkiye’ye yapılan charter seferlerini iptal etmişti. İptalin münasebeti Türkiye’de artan hadise sayıları olsa da kararda Ukrayna krizinde Türkiye’nin halinin da tesirli olduğu söyleniyor. Öte yandan kararın 1 Ağustos’a kadar uzayacağına ait haberler de lisana getirilmeye başlandı. Son olarak Türkiye’ye ağır formda charter uçuşlar yapan Rus hava yolu şirketlerinden S7 Airlines ile ilgili dikkat çeken bir argüman ortaya atıldı. Rus turizm haber portalı TourDom isimli site, S7 Airlines’ın 1 Ağustos’a kadarki Türkiye uçuşlarını iptal etmeye başladığını ileri sürdü.
Mevzuyla ilgili olarak S7 Airlines’tan acentelere bilgi gitmeye başladığı tabir edilen haberde, kelam konusu gelişmenin 25 Haziran tarihli bir uçuşun iptal edilmesiyle ortaya çıktığı
belirtildi.
EN BÜYÜK KRİZ RUSYA’DAN KAYNAKLANIYOR
Artan olayları münasebet olarak sunan Rusya, Türkiye’ye turist göndermiyor ancak art planda Karadeniz’deki ABD-Rusya tansiyonu yatıyor.
2020’yi meyyit yıl olarak geçiren turizm kesimi, 2021’i de çöpe atmaya hazırlanırken, kesimin borçları 1 yılda yüzde 43 artmış durumda.
Turizm döneminin nisan ayında açılacağı söylenen işletmeciler için umutlar lara escort suya düşmüş durumda. En büyük yük dalın işçilerinde.
TURİZM BÖLÜMÜNE BORÇ ARTIYOR İSTİHDAM AZALIYOR
Turizm bölümünün bankalara olan kredi borcu 2019 sonunda 95,6 milyar lirayken, 2020 sonunda bu fiyat 136,4 milyar liraya yükseldi. Artış yüzde 43
Turizm bölümünde 2019’da 1 milyon 701 bin kişi istihdam edilirken bu sayı 2020’de 1 milyon 377 bine geriledi. Azalış yüzde 19
ÜLKE İKTİSADINA 20 MİLYAR DOLAR ZİYANI OLABİLİR
Turizm ithalata bağımlı olmayan yapısı sayesinde ülkeye net döviz getirisi en yüksek dal. İktisadın sıcak para muhtaçlığını karşıaması nedeniyle de çok değerli. Üstelik dala bağlı onlarca kalem üretime de katkı sunuyor.
2019’da 34,5 milyar dolarla rekor kıran turizm geliri geçen yıl 12,1 milyar dolara gerilemişti. Pandeminin turizme maliyeti 20 milyar dolar oldu. Lakin bu yıl turizmcilerin bir krize daha dayanacak gücü kalmadı.
TURİZMİN BAŞŞEHRİNE DERİN BİR KAYGI HAKİM
Yabancı turistlerin en ağır olarak tercih ettiği turizm lokasyonlarının başında Antalya geliyor. Bu nedenle turizmin başşehri olan bu kent, 2020’de en çok zorlanan kentlerin başında gelmişti. Kentin turizmcilerine can suyunu veren ülkenin Rusya olması ise tabloyu side escort daha ağır hale getiriyor.
2019’da rekor kıran Rusya’dan gelen turist sayısı o yıl birinci defa 7 milyonun üzerine çıkmıştı. Fakat Rusya’nın diplomatik krizlerde turist kozunu sert formda uygulayabildiğini daha evvel 2016 tecrübesi göstermişti. Gerçekten Rusya ile Türkiye ortasında yaşanan uçak krizi nedeniyle 2016’da Rusya’dan gelen turist sayısı 870 bine kadar gerilemişti. 2021’de de misal bir kriz senaryosu kendisini gösterdi. Lakin bu sefer Antalyalı turizmcilerin dayanma gücü daha az. Zira 2016’ya kıyasla hem çok daha fazla borçlular, hem yerli turist dayanağından yoksunlar, hem de 2020 yılında da derin bir pandemi krizi yaşadılar. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran kentteki turizm işletmelerinin bankalara olan borcu 2020 yılı sonu itibariyle 52 milyar 873 milyon TL’ye dayanmış durumda.
Son yıllardaki artış ise dikkat alımlı boyutlara ulaşmış durumda. Uçak krizinin turizme darbe vurduğu yıl olan 2016 sonunda Antalyalı turizmcilerin bankalara borcu 14 milyar 695 milyon TL’yken o günden bu yana borcun artış oranı yüzde 259. Antalyalı turizmcilerin bankalara borcunun 2019 yılı sonunda 35 milyar 464 milyon TL olduğu düşünülürse, turizmin “ölü yılı” olan 2020’de bile borç artışı yüzde 46.
Öbür vilayetlerle kıyaslandığında da Antalya bilhassa öne çıkıyor. Zira turizm kesiminin en çok borcunun bulunduğu vilayet de Antalya. Dalın 2020 yılı sonunda toplam 136,4 milyar lira banka borcu olduğu düşünülürse turizmcilerin her 100 liralık borcunun 39 lirası Antalyalı işletmecilerin sırtında. Üstelik Antalya’nın turizm bölümünün banka borçları içindeki hissesi her geçen yıl artıyor.
ÇİFTÇİ DE ETKİLENİYOR
Antalya bir yandan turizmin bir yandan da seracılığın başşehri. Kentin tarım eserlerine dönük talebi oteller ve ihracatçılar yaratıyor. Bu haliyle hem turizm dalında yaşanacak sakinlik kentin tarım başta olmak üzere öteki dallarını de olumsuz etkiliyor.