Koç’un yükümlülük artışındaki en yüksek fiyat kısa vadelilerde oldu. 2019’da 59 milyar TL olan kısa vadeli yükümlülüklerin 2020 sonunda 414 milyar TL’yi aştığı görülüyor.
Buna nazaran dev topluluğun kısa vadeli borçları sekiz katına çıkmış görülüyor. 2019’da 42.6 milyar TL olan uzun vadeli yükümlülükler de 127.5 milyar TL’ye yükseldi. Birebir devirde Koç’un özkaynakları ise 49.6 milyar TL’den 88 milyar TL’ye çıkmış görünüyor.
TOPLAM 73.8 MİLYAR DOLAR
Koç’un yükümlülük artışlarının ayrıntısına baktığımızda kısa vadeli borçların 2019’a nazaran 10.1 milyar TL arttığı görülüyor. Bunun yanında uzun vadeli borçlanmanın kısa vadeli kısımları da 40.3 milyar TL artmış. Yani bu uzun vadeli borç ödemelerinin yaklaştığını gösteriyor. 2020’de bu manada da bir kısa vadeli yükümlülük artışı var. Ticari borçlar ise 26.7 milyar TL’den 29 milyara çıkmış. Burada majör bir değişim gözlenmiyor.
Koç’un öbür kısa vadeli yükümlülüklerindeki artış ise 21.8 milyar TL seviyesinde. Lakin kısa vadeli yükümlülükler kısmında asıl dikkatimizi çeken “finans bölümü faaliyetinden borçlar” kalemi oldu. Bu kaleme ait 2019 yılına dair bir fiyat görülmüyor. Lakin 2020’de 274.1 milyar TL kısa vadeli yükümlülük yazılmış. Buna nazaran kısa vadeli yükümlülük artışının yüzde 77’si finans bölümü faaliyetinden kaynaklı borçlardan ileri gelmiş.
KFS’DEKİ DEĞİŞİMDEN KAYNAKLI MI?
Faaliyet raporunun işletme birleşme kısmındaki tablolara baktığımızda finans dalı faaliyetlerinden alacaklar kısmında 249.1 milyar TL’lik bir fiyat kelam konusu. Tekrar finans dalı faaliyetlerinden borçlar kısmında da 228.8 milyar TL yazılı. Tablodaki dipnotta ise, “Finans dalı faaliyetlerinden alacakların mukavele uyarınca nakit akışları 287.9 milyar TL olup, ilgili alacaklara ait beklenen kredi ziyanları 18.5 milyar TL tutarındadır” deniliyor. Bilindiği üzere Koç geçen yıl Yapı Kredi (YKB) paylarını UniCredit’ten devralmıştı.
Faaliyet raporunun ilgili kısmında yer alan açıklamada, “İşlem öncesinde YKB sermayesinde direkt hisse sahibi olmayan Koç Holding, YKB sermayesinin yüzde 9.02’sine direkt sahip olmuştur. Süreç sonrasında, Koç Holding’in YKB sermayesinde sahip olduğu direkt ve dolaylı toplam oy hakkı ise yüzde 49.97 düzeyine yükselmiştir” bilgisi yer aldı. Yeniden işletme birleşmelerine dair finansal tablolardaki dipnotta, “Eğer ek YKB payı satın alım süreci, 1 Ocak 2020 tarihi prestijiyle gerçekleşmiş olsaydı, konsolide gelir tablosunda yaklaşık 3.6 milyar TL meblağında ek finans dalı faaliyetleri hasılatı ve 49.4 milyon TL meblağında ek ana iştirak hissesi net devir kârı gerçekleşirdi” denildi.
Öbür yandan Faaliyet Raporunda yer alan bağımsız denetçi raporlarına nazaran küme şirketlerinden Yapı Kredi Bankası’nın (YKB) 318.6 milyar TL fiyatındaki kredi ve alacaklarına 24.6 milyar TL fiyatında karşılık ayırdığı belirlendi. Raporda, “YKB’nin ve münasebetiyle Koç Holding’in konsolide varlıklarının kıymetli bir kısmını oluşturmaktadır” denildi.
Kısa vadeli yükümlülük artışı sanki Koç Finansal Hizmetler (KFS) bünyesindeki yapılan YKB’nin devralınması sonrası bir bilanço sürecinden mi kaynaklı? Holding yetkilileri tahminen bu bahiste bir bilgilendirme yaparlar.
FİNANS HASILATI 70 KAT ARTTI
Koç’un uzun vadeli yükümlülük artışındaki en büyük kalem ise 39 milyar TL’den 110 milyar TL’ye çıkan uzun vadeli borçları. Döviz bazında baktığımızda Koç’un toplam kısa vadeli yükümlülükleri 2020 sonunda 56.4 milyar dolar. Uzun vadeliler ise 17.3 milyar dolar. Koç’un toplamda 73.8 milyar dolarlık bir yükümlülüğü kelam konusu.
Koç’un net devir karı 2020’de 9.2 milyar TL oldu. 2019’da bu fiyat yaklaşık 4.4 milyar TL’ydi. 88 milyarlık özkaynağı dikkate aldığımızda topluluğun özkaynak karlılığı yüzde 10.5 seviyesinde bulunuyor. Geçen yıl bu oran yüzde 8.8’di. Koç’un finansal tablolarında finans dalı faaliyetleri hasılatındaki yaklaşık 70 katlık artış da dikkat çekiyor. Hasılat 609 milyondan 41.2 milyar TL’ye yükselmiş. Finans bölümü faaliyetlerinden kaynaklı maliyetler de 2019’da yaklaşık 380 milyon TL iken 2020’de 19.5 milyar TL’ye çıkmış.
BU YIL KURDAN GELİR YAZDI
Koç, geçen yıl 6.4 milyar TL kur farkı geliri yazarken, 18.9 milyar TL’de kur masraf yazmış. Buna nazaran net 7.5 milyar TL kur farkı geliri elde edilmiş görünüyor. Bu fiyat 2019’da 1 milyar TL seviyesinde net masraf tarafındaydı. Koç’un 2020 yılı faaliyet raporu ve finansal tablolarında benim dikkatimi çeken noktalar bunlar oldu.
Recep Erçin/Ekopolitika