Bir yandan eldeki rezerv eritilirken dolar tırmanış trendine girince Hazine nin sırtına bir de Dövize Escort bayan Endeksli Mevduat yükü bindi Bir avuç mevduat sahibine mayısta yapılacak fark ödemesi 50 milyara ulaştı. Ziyan üstüne zararın faturası ise 84 milyonun cebine yüklendi.
Kurda tırmanış sürerken yine artışı frenlemek için yaklaşık 30 milyar dolar daha eritildi İhracattan SWAP mutabakatlarından ve mevduattan gelen döviz bu uğurda kullanıldı Lakin eşikleri aşan Bayan escort endeks 15 80 in üstünü gördü Bir yılda Türk Lirası nın dolar karşısındaki bedel kaybı yüzde 87 yi aştı Milletin parasıyla oluşturulan MB rezervi harcanırken kronik artırımlarla boğuşan milyonların cebindeki Escort para biraz daha buharlaştı
DÖVİZDEKİ YÜKSELİŞİN BÜTÜN MALİYETİ VATANDAŞIN SIRTINA BİNİYOR
Karar gazetesinin haberine nazaran yükselen dolar yeni artırımları peşinden sürüklerken Dövize Endeksli Mevduat nedeniyle ödenecek fark da katlandı Vergilerle dolan MB ve Hazine nin bu ay yapması gereken ödeme ölçüsü 50 milyar TL ye ulaştı Israrlı siyasetle oluşan vahim tablo ekonomistlerin gündemindeydi
14 55 üstündeki artışların bütün yükü vatandaşta
Büyük bir süratle yoksullaştırılıyoruz
Cari açık bütçe açığı ve prestij açığı Üçüz açık periyodu
KUR KORUNURKEN VATANDAŞ EZİLDİ
İktisat idaresinin kuru dengelemek harcadığı rezerv 30 milyar doları buldu Yalnızca kur muhafazalı mevduat sisteminde iştirakçilere son iki ayda yalnızca Hazine den 16 3 milyar TL daha ödendi Aralık ayından bu yana kurdaki artışın durmaması da mevduat sahiplerine para olarak geri döndü Zengini daha varlıklı yapan sistemde mevduat sahiplerine yapılacak fark ödemesi 50 milyar liraya ulaştı Hazine ve Merkez Bankası ndan yapılan ödemeler ise yeniden vatandaşın cebinden çıktı
Türkiye deki yanlış iktisat siyasetleri TL yi tarihinin en makûs düzeylerine taşıdı Bilhassa geçen yılın sonuna kadar dolar ve eurodaki yükseliş TL yi olumsuz etkiledi Geçen yılın Aralık ayında kurda görülen 18 40 düzeyleri Hükümet in kur muhafazalı mevduat KKM atağıyla bir gecede piyasaların kapalı olmasına karşın süratli bir düşüşe başladı Kuru tutmak için harcanan milyarlarca dolara karşın iktisat idaresi yeniden alışılmışın dışında bir yol daha denemiş oldu
128 milyar dolar olayının akabinde yeninden rezerv satışları gündeme gelirken KKM ile birlikte Hazine bu sefer resmi olarak rezerv yakmaya başladı Harcanan 30 milyar dolara karşın kur tekrar düşmedi Ocak 2022 de 10 lira düzeyine kadar düşen kur her ay artışını sürdürdü Şubat ayında 10 lira hududu 13 liraya taşındı Üçüncü ayda bu hudut 14 liraya çıkarken Mayıs 2022 ile birlikte 15 lira da geçilmiş oldu
Tabi bu geçiş periyotlarında Hazine nin KKM yükü de arttı Zengini daha varlıklı yapan sistemde mevduat sahiplerine yapılacak fark ödemesi 50 milyar lira ulaştı Fatura ise her zamanki üzere 84 milyona kesildi KKM hesapları 18 Şubat haftasında 469 milyar 230 milyon liraya ulaştı 25 Şubat haftasında ise bu sayı 52 milyar 139 milyon dolara çıktı Toplam iki haftalık ortalama ise 494 milyar 685 milyon lira olarak kayıtlara geçti Yalnızca 18 Şubat haftasında dolar 13 65 liraydı Dün ise 15 85 düzeyine kadar çıktı Dolardaki 3 aylık artış yaklaşık yüzde 16 1 olarak hesaplandı KKM hesaplarının faizi de yüzde 4 2 oldu Bu bütçenin yüzde 12 lik artış farkını böylelikle Hazine ve Merkez Bankası ödeyecek Birinci sefer döviz bozdurup KKM ye yatıranların farkını Merkez Bankası TL sini KKM hesabına çevirenlerin farkını ise Hazine karşılayacak
Evvelki gün açıklanan Hazine ve Maliye Bakanlığı nın 2022 Nisan ayına ait merkezi idare bütçe istatistikleri de gerçeği ortaya koydu Bakanlığa bağlı Muhasebat Genel Müdürlüğü nün açıkladığı merkezi idare bütçesi sarfiyat tablolarına nazaran nisan ayında Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Korunmasına Ait Giderler kapsamında 4 6 milyar TL ödeme yapıldı Mart ayında ise bu ödeme 11 7 milyar TL idi Böylelikle son iki ayda kur muhafazalı mevduatın bütçeye maliyeti 16 3 milyar TL oldu
BASKI HER HAREKETTE ARTIYOR
Bankacıların hesaplamalarına nazaran dolar TL nin 15 i aşması durumunda 45 milyar TL ye yükselecek formundaydı Dolar TL deki hareketlilik ise son iki haftada hızlandı TL bugün dolar karşısında yüzde 1 e yakın kıymet kaybederek 15 8 i aştı Hareketliliğin başladığı son iki hafta prestijiyle TL nin kıymet kaybı yüzde 5 in üstünde Bankacılar kurun 18 düzeyine ulaşması halinde ise maliyetin 165 milyar TL ye kadar yükselebileceğine işaret ediyor
32 MİLYAR DEĞİL 7 MİLYAR DOLAR YÜKSELDİ
Enflasyon Araştırma Kümesi ENAG haftalık ekonomik tahlil raporunu yayımladı Raporda Türkiye nin kredi risk primi CDS oranının 700 lü düzeylere yükseldiğine dikkat çekilerek Bunun Merkez Bankası rezervlerindeki tesirinin borç faiz yükünün artması sonuçlu negatif tesirinin olacağını ve kur muhafazalı mevduat KKM siyasetinin rezervleri daha da düşüreceğini öngörüyoruz açıklaması yapıldı Raporda Merkez Bankası nın kuru sabit tutmak için rezerv satışı gerçekleştirdiği tabir edilerek şöyle dendi Merkez bankası rezervlerini yıl sonundan bugüne kadar olan müddet için incelediğimizde yaklaşık olarak KKM den 25 milyar dolar ihracattan 15 milyar dolar reeskonttan da 8 milyar dolar gelir yaratıldığını ve bunun yanında KİT satışlarının 16 milyar dolar civarında gerçekleştiğini düşünürsek rezervlerde 32 milyar dolarlık artış olması gerekirken yalnızca 7 milyar dolarlık bir artış gözlemliyoruz Ortadaki farkın kuru tutmak maksatlı rezerv satışı olduğunu varsayım ediyoruz
PİYASAYA ÖRTÜLÜ BİR MÜDAHALE VAR
KKM nin geldiği durumu yorumlayan ekonomist İris Cibre yıl sonuna kadar KKM ye 50 milyar TL meblağında bir ödeme yapılacağını söyledi Medyascope a açıklamalarda bulunan Cibre tıpkı vakitte piyasaya örtülü müdahalenin sürdüğünü belirtti
Cibre KKM den gelsin KKM den piyasaya örtülü müdahale yapılsın biçiminde ilerleyen bir sistem oluştu Hem ihracatçıların o yüzde 40 döviz satma mecburiyeti hem de KKM den gelen MB aracılığıyla gelen dövizler şu an aslında rezervlerden de rahatlıkla görüyoruz toparlayamıyor Aralık ayındaki rezerv ile şu anki net rezerv swap hariç analitik bilanço da tıpkı Bu da demek oluyor ki bu gelen ihracat bedellerine KKM dövizlerine karşın artmıyor rezerv Bunun da ne demek olduğu muhakkak piyasaya hâlâ örtülü bir müdahale var Hasebiyle bunu bu halde kullandıkları sürece para da birikmiyor rezerv olarak En sürdürülemez tarafı bu diye konuştu
SİSTEM GELİR TRANSFERİNE DÖNÜŞTÜ
KKM nin bir gelir transferine dönüştüğünü söyleyen İris Cibre şöyle devam etti Gelir dağılımındaki bozukluğu biliyoruz Çok önemli bir fark var Münasebetiyle sermayeye bu paranın aktarıldığı apaçık ortada Zira şöyle düşünün adamın 1 milyon lirası var gitmiş KKM yaptırmış Ve aralık ayında yatırdığını varsayın yüzde 27 para kazanmış Üç ayda bu parayı kazanmış Artık benim yok o denli bir param hasebiyle ben KKM yapamadım Artık bu KKM ye ödenecek kur farkının nereden ödüyorlar Hazine ya da MB den ödüyorlar Bu da bir enflasyona neden oluyor
MALİYETLER ŞEFAF BİR HALDE AÇIKLANMALI
Gelecek Partili ekonomist Kerim Rota KKM ye ödenen 4 5 milyar TL sonrasında Nisan bütçe açığı 50 milyar TL BOTAŞ a son 1 yılda aktarılan kaynak 132 milyar TL ye ulaştı Bütçede birinci 3 ay TCMB kârı ile gelen yalancı bahar sona ermiş görünüyor Cari açık bütçe açığı ve prestij açığı Üçüz açık dönemi diye konuştu Gelecek Partili Serkan Özcan ise KKM ile toplanan dövizlerin maliyeti 14 TL seviyesinde 3 aylık faizi eklediğimizde maliyet 14 55 TL Yani 14 55 üzerindeki artışların yükü vatandaşta Geçtiğimiz haftadan bu yana dolar kuru artışı yüzde 4 5 Sonuç olarak 1 haftalık ek KKM maliyeti 36 milyar TL Elbette KKM ile toplanan dövizlerin maliyetinin 14 TL nin üzerinde olduğu ve vatandaşa maliyetin daha düşük gerçekleştiği tez edilebilir Örneğin maliyet 14 değil 14 50 ise KKM nin 1 haftalık maliyeti 36 değil de 28 milyar TL olur Tam da bu nedenle Hazine tarafından bu maliyetler şeffaf bir biçimde açıklanmalı ve tüm baş karışıklıklarının önüne geçilmelidir Bedelini vatandaşın ödediği bu garabet sisteme ait her ayrıntıyı bilmek hepimizin en alışılmış hakkıdır sözlerini kullandı
TARLA ENFLASYONU ALARM VERİYOR
Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi Nisan 2022 bilgilerini açıkladı Buna nazaran tarım ÜFE de 2015 100 2022 yılı Nisan ayında bir evvelki aya nazaran yüzde 17 76 bir evvelki yılın aralık ayına nazaran yüzde 72 29 bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 118 53 ve on iki aylık ortalamalara nazaran yüzde 45 26 artış gerçekleşti Bölümlerde bir evvelki aya nazaran balık ve başka balıkçılık eserlerinde yüzde 0 12 tarım ve avcılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 18 10 ve ormancılık eserleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 21 03 artış gerçekleşti Ana kümelerde bir evvelki aya nazaran çok yıllık bitkisel eserlerde yüzde 6 52 canlı hayvanlar ve hayvansal eserlerde yüzde 8 41 tek yıllık bitkisel eserlerde yüzde 27 66 artış gerçekleşti
DÜNYA EKONOMİK BAŞARIMIZI TAKDİR EDİYOR
TL geçen yılın son ayında paha kaybında tarihi düzeye ulaştı Hazine Bakanı Nebati Uygulamaya aldığımız kur muhafazalı mevduat ile bertaraf ettik dedi Nebati tüm dünyanın son 40 yılın en yüksek enflasyon oranıyla karşı karşıya olduğunu ve iktisadın son 2 yılda gösterdiği büyük muvaffakiyetin tüm dünya tarafından takdir edildiğini söyledi
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Türkiye İştirak Bankaları Birliğinin TKBB 21 Olağan Genel Kurulu nda konuştu Nebati Geçen yıl Aralık ayında döviz kurunda gözlemlediğimiz piyasa gerçekliğini yansıtmayan fiyat oluşumlarını uygulamaya aldığımız kur muhafazalı mevduat ile bertaraf ettik Enflasyonun kıymetli belirleyicisi olan kurdaki dalgalanmaları büyük oranda dengeledik dedi Nebati şu andaki enflasyonun bu sayılara gelmesindeki en değerli etkenin beklentiler olduğunu söyleyerek Şimdi gayemiz enflasyonun ana sebeplerinden biri olan beklentileri düzeltmektir El ele vererek birlikte adımlar atarak ve yüreğimizle halledeceğiz diye konuştu
Günlerdir ilgili dal kuruluşlarıyla teğe bir toplantı yapıyoruz Sayıları önlerine koyuyoruz diyen Nebati Fahiş uygulamalara net olarak karşı durduğumuzu ortaya koyuyor ve net olarak paylaşıyoruz Bir uğraşımız var uğraşımız enflasyonun Türkiye nin mutlak surette denetim altına alınması ve amaçlarımız doğrultusunda ilerlemesidir diye konuştu
Nebati açıklamalarını şöyle sürdürdü Tüm dünyada enflasyon rekor düzeylere ulaştı 2022 yılı bu tartışmalarla geçiyor Tüm dünya son 40 yılın en yüksek enflasyon oranlarıyla karşı karşıya Birtakım ülkelerde örneğin İspanya da üretici fiyatları negatiflerden yüzde 40 lara erişmiş düzeyde Enflasyonu yalnızca devletin çözebileceği bir sorun olarak görmüyoruz Nebati tüm dünyanın son 40 yılın en yüksek enflasyon oranıyla karşı karşıya olduğunu ve iktisadın son 2 yılda gösterdiği büyük muvaffakiyetin tüm dünya tarafından takdir edildiğini söyledi