Geçtiğimiz ay Mardin’in Derik ilçesinde arka arda meydana gelen 1 polis memurunun şehit olduğu 19 Escort Fikirtepe kişinin hayatını kaybettiği kazada eksper raporu hazırlandı Çarpıcı tespitlerin yapıldığı kaza raporunda gübre yüklü iki TIR’ın şoförünün seyir sırasında kullanım yanılgısı yaptığı yola gereken dikkati vermediği ihtar levhalarını dikkate almadığı Sancaktepe escort yüksek viteste rampayı inmeye çalışırken süratten kaynaklı olarak frene bas çek yaparak kampanalı fren sistemi elemanlarının çok ısınmasına ve devre dışı kalmasına neden olduğu belirtildi
BİLİRKİŞİ RAPORU TAMAMLANDI
İlçenin Üçyol üsküdar escort bayan mevkisinde 20 Ağustos’ta kaza yapan araçlara müdahale edenlere TIR’ın çarptığı olayla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında uzman raporu tamamlandı
BÜTÜN UYARICI LEVHALAR ASILI DURUMDA
Raporda birinci kazada U G yönetimindeki TIR’ın kaldırımda yürüyen 4 bireye çarptığı ve olayda 4 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi İkinci kazanın ise Y Ş idaresindeki TIR’ın birinci kazada yaralananlara yardım için toplanan vatandaşlara çarpması sonucu meydana geldiği belirtilen raporda 16 kişinin de bu olayda hayatını kaybettiği kaydedildi
Bilirkişi raporunda trafik kazasının 47 75 vilayet yolunun Mazıdağı Derik yolu Derik merkezinden geçen kısmında meydana geldiği tabir edildi
UYARI LEVHALARI DİKKATE ALINMAMIŞ
Yolun tabanının asfalt kaplama olduğu yol şerit çizgisinin bulunduğu yolda çalışma olduğundan bölünmüş yolun Derik istikametinin iki taraflı olarak kullanıldığı kaydedilen raporda Trafik akışının Derik istikametine iki taraflı olarak verildiği iki istikametli yerde gerekli trafik işaret ve levhaların bulunduğu araçların kaza mahalline geldiği istikamette 6 1 kilometrelik eğim bulunduğu yol üzerinde eğimin yüzde 10 olduğunun trafik levhaları ile belirtildiği sürat limitinin çalışma yapılan alanda 30 km s’e kilometre saat düşürüldüğü ve buna dair sürat tahdit levhasının bulunduğu tespit edildi bilgisine yer verildi
İLK KAZAYA KARIŞAN TIR’DA 287 KG YÜK FAZLALIĞI TESPİT EDİLDİ
İlk kazaya karışan U G’nin yönetimindeki TIR’ın yük yükünün 27 bin 60 kilogram olduğu lakin yarı römork ile taşıyabileceği azami yükün 26 bin 782 kilogram olarak tespit edildiği belirtilen raporda araçta 278 kilogram fazla yükün bulunduğu ikinci kazaya karışan TIR’da ise tonaj aşımının bulunmadığı kaydedildi
ARAÇLARIN TAKOGRAFLARI İNCELENDİ
Bilirkişi raporunda kazaya karışan iki TIR’ın takograf hızölçer aygıtlarıyla ilgili de inceleme yapıldığı tabir edildi
Raporda birinci kazadaki TIR’ın takograf aygıtlarıyla ilgili şu kıymetlendirme yer aldı TIR’ların takograf incelemelerinde kazaya karışan birinci TIR’ın parçalanan ve elektrik aksamı ziyan gören aygıt takograf teknisyeni eşliğinde söküldüğünde içerisinde şoför kartının bulunmadığı hasebiyle araçtan 24 saatlik şoför bilgileri alınamadığı bunun yerine takografın şoförsüz olarak kaydettiği dataların çıktıları alındığı ilgili takografın 24 saatlik araç çıktısında aracın 83 kilometre yol aldığı görüldü Takograftan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 26 dakika sürüş bilgisi 12 saat 34 dakika çalışma bilgisi göründüğü 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 49’uncu hususuna nazaran ticari emelle yük ve yolcu taşıyan araçların şoförlerinin 24 saatte en fazla 9 saat araç kullanabildiği araçtan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 26 dakika sürüş göründüğü fakat bu 11 saat 26 dakikalık sürüşün takografta şoför kartı bulunmadığından yalnızca U G mi yoksa U G ile diğer şoförlere mi ilişkin olduğunun tespit edilemediği belirlendi
İLK TIR’IN SURATI 126 KM S
Olay yerinde yapılan incelemede birinci TIR’ın kaza anındaki suratının 126 km s kilometre saat olduğu söz edilen raporda şöyle denildi
Araç üzerinde yapılan incelemede fren sisteminin eski teknoloji eseri olan kampanalı fren sistemi olduğu tespit edilmiştir Fren sistemi kampanalı olan araçları kullanan şoförlerin bilhassa yüklü bir halde eğimli yollardan inerken aracı düşük viteste kullanmaları vites yükseltmeden motor freni ile ilerlemeleri ve sık sık frene basarak fren sisteminin çok ısınarak devre dışı kalmasına sebep olmaması gerekmektedir
Somut olayda üzerinde 27 bin 60 kilogram yük bulunan çekicinin kaza mahallinin 6 1 kilometre gerisinde başlayan eğimli yola girmeden evvel yüzde 10 eğim levhası mevcut vites küçültmesi küçülen vitesin motora yaptığı baskıyla çok az da frene basarak rampayı inmesi gerekirdi fakat şoförün kullanım yanlışı yaptığı yüklü bir biçimde eğimli yolda kaza yerine yaklaşana kadar yüksek viteste ve yolun icap ve koşullarına uymayan bir süratte frene bas çek yaparak ilerlediği kampanalı fren sisteminin çok ısınarak devre dışı kalmasına neden olduğu anlaşılmaktadır
İKİNCİ KAZAYA KARIŞAN TIR’IN TAKOGRAFINDA ŞOFÖR KARTI BULUNAMADI
Kazaya karışan ikinci tırın takograf incelemesinde de parçalanan ve elektrik aksamı ziyan gören aygıtın teknisyen eşliğinde araçtan söküldüğü belirtilen raporda aygıt içerisinde şoför kartının bulunmadığı takografın out pozisyonunda olduğu münasebetiyle araçtan 24 saatlik şoför bilgilerinin alınamadığı bunun yerine takografın şoförsüz olarak kaydettiği dataların çıktıları alındığı tabir edildi
Takograftan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 1 dakika sürüş bilgisi 1 saat 45 dakika çalışma ve 11 saat 14 dakika dinlenme bilgisi göründüğü kaydedilen raporda TIR’dan alınan 24 saatlik araç çıktısında 11 saat 1 dakikalık sürüş görünmesine karşın aracın takograf kayıtlarında kilometre bilgisinin değişmediği ve 0 kilometre yol aldığının görüldüğü belirtildi
İMDAT FRENİNİN ÇALIŞMASINI ENGELLEDİ
Takograflardan hız zaman grafiği çıktısı alınamadığı fakat somut olayda Kent Güvenlik İdare Sistemi imgelerinden aracın kaza yerine yaklaşırken yapmış olduğu ortalama suratın hesaplanabildiği 2 6 kilometre yoldaki ortalama suratının 126 km s olduğunun tespit edildiği belirtilen raporda şu tabirler yer aldı
Araç üzerinde yapılan incelemede fren sisteminin eski teknoloji eseri olan kampanalı fren sistemi olduğu tespit edilmiştir Fren sistemi kampanalı olan araçları kullanan şoförlerin bilhassa yüklü bir biçimde eğimli yollardan inerken aracı düşük viteste kullanmaları vites yükseltmeden motor freni ile ilerlemeleri ve sık sık frene basarak fren sisteminin çok ısınarak devre dışı kalmasına sebep olmaması gerekmektedir
Kaza sonrası otoparka çekilen alımlı ve yarı römork incelendiğinde aracın yarı römorkuna giden ve römorktaki fren sisteminin çalışmasını sağlayan hava hortumunun plastik kelepçeyle sıkılmak suretiyle devre dışı bırakıldığı yani çekicinin kaza mahalline gelirken yalnızca alımlı kısmının fren sisteminin çalıştığı yarı römorkun fren sisteminin çalışmadığı anlaşılmaktadır Bu hortumun devre dışı bırakılması yarı römorkun freninin çalışmasını engellediği üzere imdat freninin de çalışmasını engellemektedir
20 Ağustos’ta Mardin’in Derik ilçesinde kaza yapan araçlara müdahale edenlere tır çarpması sonucu can pazarını anımsatan imgeler ortaya çıkmıştı
İLK TIR’IN ŞOFÖRÜNÜN YETERLİLİK BELGERİ YOK
Raporda ayrıyeten birinci kazaya karışan TIR şoförü U G’nin Karayolu Taşıma Kanununa nazaran ticari araç kullanmaya yarayan Mesleksel Yeterlilik Evrakı SRC ve tıpkı kanuna nazaran zarurî olan psikoteknik kıymetlendirme dokümanının bulunmadığı ikinci kazaya karışan şoförün ise hem SRC’sinin hem de psikoteknik kıymetlendirme dokümanının bulunduğu kaydedildi
TIR’LARIN BİRİ 126 BAŞKASI 125 KM S SÜRATLE KAZA MAHALİNE GİRMİŞ
Raporun sonuç ve kanaat kısmında birinci kazaya karışan TIR şoförü U G’nin üzerinde 27 ton gübre yüküyle Mazıdağı ilçesinden Derik ilçesine seyri sırasında kaza yerine 6 1 kilometre aralıkta bulunan yüzde 10 eğimli yola girdiği seyri sırasında kullanım yanlışı yaparak çekicinin fren sistemi elemanlarının çok ısınarak devre dışı kalmasına neden olduğu belirtildi
Fren sistemi çok ısınmaktan devre dışı kalmış aracın 126 km s süratle kaza mahallinde bulunan kavşağa giriş yaptığı bilgisine yer verilen raporda O esnada önüne çıkan araçlara ışıkta beklemekteyken yeşil ışıkla birlikte hareket haline geçen 3 araç çarpmamak için direksiyon hakimiyetini kaybetmesi ve yoldan çıkarak kaldırımda yürüyen ve yol dışında bulunan 4 adet yayaya çarparak vefatına neden olduğu tespit edilmiştir denildi
TIR EĞİLİMİ YOLA GİREREK KULLANIM KUSURU YAPTI
İlk kazadan 33 dakika sonra TIR şoförü Y Ş’nin de üzerinde 26 ton gübre yüküyle birinci kaza yapan araçla birebir istikametten Derik ilçesi istikametine seyri sırasında kaza yerine 6 1 kilometre aralıkta bulunan yüzde 10 eğimli yola girdiği seyri sırasında kullanım yanlışı yaptığı kaydedildi
Raporda şu değerlendirmeye yer verildi Çekicinin fren sistemi elemanlarının çok ısınarak devre dışı kalmasına neden olduğu fren sistem elemanları çok ısınmaktan devre dışı kalmış aracın ortalama 125 km s süratle kaza mahallinin 373 metre gerisindeki viraja geldiğinde yarı römorkun sağ lastiklerinin kaldırım bordur taşlarına çarptığı çarpmanın tesiriyle lastiklerin patladığı birinci kazada yaralananlara yardım emeliyle gelen vatandaşlar ve misyonlu kamu vazifelilerinin patlama sesiyle sağa sola kaçışmaya başladığı 47 AT 413 plakalı araç şoförü B T’in de sesi duyarak aracıyla kaçmaya çalıştığı kaçarken yol kenarından bir yayanın aracın önüne hakikat koştuğu B T’nin frene bastığı lakin yayaya çarptığı yayanın yere düştüğü daha sonra Y Ş yönetimindeki çekicinin B T yönetimindeki 47 AT 413 plakalı araca yere düşen yayaya ve olay yerinde bulunan vatandaşlara ve kamu vazifelileri ile araçlara çarparak yoldan çıktığı ve bir iş yerine çarparak durduğu tespit edilmiştir
2 TIR ŞOFÖRÜNDEN KRİTİK HATALAR
Raporun son kısmında ise arka arda yaşanan iki kazada gübre yüklü iki TIR’ın şoförünün seyir sırasında kullanım kusuru yaptığı yola gereken dikkati vermediği ihtar levhalarını dikkate almadığı yüksek viteste rampayı inmeye çalışırken süratten kaynaklı olarak frene bas çek yaparak kampanalı fren sistemi elemanlarının çok ısınmasına ve devre dışı kalmasına neden olduğu belirtildi
Raporun kamu vazifelileri ile kurumlar açısından kısmında ise şu kıymetlendirme yapıldı İlk kazadan sonra olay yerine intikal eden görevlilerin olay yerine şerit çektiği gerekli işaretlemelerin yapıldığı üzerinde resmi yelek bulunan iki vazifelinin trafiği tanzim ederek gelen araçları ikaz ettiği anlaşılmaktadır Bu haliyle kazaya müdahale eden kamu vazifelilerinin kazanın oluşumuna tesir eden rastgele bir kural ihlalleri ile ihmallerinin bulunmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır