Haziran ayındaki genel heyette TİM Lideri seçilen Mustafa Gültepe, medya temsilcileri ile yaptığı toplantıda şimdiki hususlarla ilgili değerlendirmelerde bulundu.
ABD’nin teknik olarak resesyona girdiğine, Türkiye’nin en değerli pazarı pozisyonundaki AB ülkelerinde de daralma tesirlerinin görülmeye başlandığına dikkat çeken Gültepe, mevcut durumun meçhullüğü beraberinde getirdiğini vurguladı. Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 48,4’ünü, yani neredeyse yarısını AB ülkeleri ve ABD’ye yaptığını hatırlatan Gültepe, şöyle devam etti:
AVRUPA’DA ÜRETİMİN DARALMASI İHRACATIMIZI OLUMLU TARAFTA ETKİLEYEBİLİR
“Avrupa piyasalarındaki tasaların ve global iktisadın genel gidişatındaki değişmelerin ihracatımıza mümkün tesirlerini önümüzdeki üç ayda çok daha net bir formda görebileceğiz. 2023’ün birinci yarısı güç krizi ile sakinliğin en çok hissedileceği periyot olacak. Neredeyse tüm dünyada merkez bankaları nakdî sıkılaşmaya gitti ve buna devam edeceklerinin sinyallerini veriyorlar. Bu durumda en büyük pazarımız olan Avrupa’da talebin baskılanması ihracatımızı olumsuz etkileyebilir. Öte yandan, mali sıkılaşma Avrupa’daki arzda da azalmaya yol açacak. Hakikaten üretimin düşmeye başladığını gösteren işaretler geliyor. Avrupa, başta minimum fiyat düzenlemesi olmak üzere, çeşitli siyasetlerle nakdî sıkılaşmanın neden olacağı alım gücü kaybının önüne geçmeye çalışıyor. Hane halklarının alım gücündeki düşüş sonlu kalır ve Avrupa’da üretim daralmaya devam ederse bu durum birtakım dallarımızda ihracatımızı olumlu istikamette etkileyebilir. Ocak-Ağustos periyodunu gayelerimiz doğrultusunda 165,7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Son 12 ayın tamamında aylık ihracat rekoru kırdık. Tüm gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Her şeye karşın 2022 yılı için öngördüğümüz 250 milyar dolarlık ihracat gayemizi tutturacağımıza inanıyorum.”
FİNANSMANA ERİŞİM KOLAYLIĞI BU SÜREÇTE KİLİT ROL OYNUYOR
Türkiye’nin ihracatını en kısa müddette 300 milyar doların üzerine çıkarmayı hedeflediklerini anlatan Gültepe, bu maksada ulaşılabilmenin yolunun kapasite artırıcı yatırımdan geçtiğini vurguladı. Yatırım için ihracatçının finansmana gereksiniminin daha da artacağını vurgulayan Gültepe, şunları söyledi:
“Kullanılan kredilerin dövize gitmesi tasasıyla birtakım düzenlemeler yapılıyor. Son düzenlemelerin akabinde ticari kredi faizlerinde 10 puana yakın bir gerileme oldu. Fakat bankalar zarurî karşılık kararı nedeniyle kredi kullandırma konusunda isteksiz görünüyorlar. Reeskont kredilerinin kullanımında, ihracat gelirlerinin yüzde 70’ini TL’ye çevirme şartı nedeniyle firmalarımız bu kredileri kullanmaktan kaçınıyorlar.
Dış ticaret yapan firmalar için bunlar yönetilmesi güç süreçler, zira ihracatçı firmalarımız tıpkı vakitte ithalat da yapıyorlar. Eximbank kredilerinin sonlu olması, Merkez Bankası’nın kısıtlı ölçüde reeskont kredisi kullandırması, TL kredilerde firmaların döviz varlığıyla ilgili kısıtlamalar, finansmana erişim konusunda zorlukları oluşturuyor. Farklı kaygılarla kredi kaynaklarını dövize dönüştürenler olabilir. Fakat kaygılı azınlığın yaptığı yanlışların cezasını tüm ihracatçılarımızın ödemesi ülkemiz ismine gerçek değil. Karar alıcıların şiddetli bir süreç yönettiğinin şahsen şahidiyim. Lakin bu güçlü süreçten ülkemizi selamete çıkarabilmemiz için yatırım, üretim ve ihracattan öbür seçenek görünmüyor. Finansmana erişim kolaylığı bu süreçte kilit rol oynuyor.”
DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜMÜ FIRSATA ÇEVİREBİLMEK İÇİN SÜRATLİ HAREKET ETMELİYİZ
Mustafa Gültepe, global iktisadın büyük bir değişim ve dönüşüm sürecine girdiğini, Türkiye’nin bu süreci fırsata çevirebilmesi için çok süratli hareket etmek durumunda olduklarının altını çizdi. Yeni devirde sürdürülebilir ve etraf dostu üretimin büyük ehemmiyet kazandığını söz eden Gültepe, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu alanlarda mevcut mevzuat ve kamu dayanaklarının şimdi kâfi olduğunu söyleyemeyiz. Bununla bir arada Sürdürülebilirlik Aksiyon Planı yayınlandı ve ayrıntılandırılıyor. Devletimizin ve hükümetimizin bu hususta iradesinin olması çok değerli. Sürecin en verimli formda yürütülmesi için ihracatçılarımızın talepleri şöyle sıralayabilirim:
Firmaların yeşil dönüşüm gayesi ile yapacakları tüm yatırımlar, bölge ve kesim fark etmeksizin özel bir yatırım teşvik düzenlemesi ile desteklenmeli.
Avrupa Birliği’nin hudutta karbon vergisi düzenlemesinin yaratacağı ek maliyeti en aza indirmek için, öncelikli muhatap dallarda ahenk desteklenmeli, karbon piyasaları kurulmalı, yeşil finansman imkanları genişletilmeli.
Firmaların yeşil dönüşümü sağladıklarına ait sertifikalandırma yapılmalı, gerekli testler vb. için alt yapı kurulmalı.”
TÜRKİYE’Yİ İHRACATTA BİRİNCİ 10 ÜLKE ORTASINA SOKMA VİZYONU İLE ÇALIŞACAĞIZ
Mustafa Gültepe, vazifeye başladıktan sonra TİM’in vizyonunu ve misyonunu yine gözden geçirdiklerini bildirdi. Türkiye’yi en çok ihracat yapan 10 ülke ortasına sokma vizyonu ile çalışacaklarını anlatan Gültepe, “Bu vizyon doğrultusunda, kısa, orta ve uzun vadeli gayelerimizi belirledik.
Hedeflerimizi gerçekleştirmek için birliklerimizin global ticaret trendlerini daima tahlil ederek fırsatları ihracatçılarımızın gündemine sunmalarını sağlayacağız. Türkiye’nin ihracat potansiyelinin global pazarlarda bilinirliliğini artırıcı faaliyetleri destekleyeceğiz. Birliklerimizden gelen taleplerin karşılanması ve sıkıntıların tahlili için ilgili paydaşlarla uyumu sağlayacağız” diye konuştu.
Mustafa Gültepe’nin açıklamalarında dikkat çeken başka başlıklar da şöyle:
2022’nin Ocak-Ağustos periyodunda ünite ihracat kıymetimiz evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 16,7 artışla 1,44 dolar düzeyine ulaştı.
Mevcut pazarlarımızda derinleşmek ve yeni pazarlara açılmak istiyoruz. Bu maksat doğrultusunda 27 bölümümüz için çalışma kümelerini oluşturduk. Tüm sektörel birliklerimiz maksatlarını, gereksinimlerini, projelerini ortaya koyacak. TİM olarak biz bu çalışmaların uyumunu üstleneceğiz.
Fuarlar ve ticaret heyetleri ile ihracatçılarımızı potansiyel alıcılarla buluşturmaya devam edeceğiz. Her ay ticaret heyetlerimiz olacak. Bir ay yakın bir ay uzak ülkelere ticaret heyetleri düzenleyeceğiz.
Genel ihracatta 8 aylık devirde parite kaynaklı 8 milyar dolarlık bir kayıp yaşadık. Yıl sonuna kadar bu kaybın 12 milyar dolara ulaşacağını öngörüyoruz.
Türkiye’de ihracatçıların çabucak tamamı memleketler arası kurumların onayladığı toplumsal şartlar, yönetişim, kalite ve etraf dokümanlarına sahip. Bunlara ek olarak kapsayıcılık, dijitalleşme ve toplumsal sorumluluk alanlarında sağlanacak gelişmelerle rakip ülkelere karşı kıymetli bir avantaj elde edebiliriz.
