Dendias, “Türkiye şayet bizim egemenlik haklarımızı ihlal etmeye devam ederse o vakit yaptırımlar gündeme gelecektir” tabirini kullandı. Dendias’ın kelamlarına karşılık Çavuşoğlu, “Dendias kabul edilemez ithamlarda bulundu” dedi.
“Türkiye’yle birlikte iktisat alanında müspet gündem oluşturabileceğimize inanıyoruz” tabirini kullanan Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias şöyle konuştu:
* Beni bu akşam iftar yemeğine davet ettiğiniz için çok teşekkürler, bu vesileyle Başbakanımızın Müslüman alemine yönelik Ramazan ayı tebriğini paylaşmak istiyorum.
* Biz din özgürlüğüne inanıyoruz. Başbakanımız da Atina’da bir cami açılması görüşünü açıkladı.
* Son 20 ayda devam eden olumsuz ortamı ortadan kaldırabiliriz diye düşünüyoruz.
* İçtenlikle söz isterim ki, uzlaşamadığımız bütün mevzuları masaya yatırma fırsatı bulduk. İki ülke ortasında bağlantı kanallarının açık tutulması gerekli.
* Ortamı dinamitleyen kışkırtıcı telaffuz ve hareketlerden uzak durmamız gerekiyor, ilgilerimizi geliştirmenin önkoşulu budur.
* Türkiye şayet bizim egemenlik haklarımızı ihlal etmeye devam ederse o vakit yaptırımlar gündeme gelecektir.
* Kıbrıs’ta kabul edilen yegane tahlil iki toplumlu federasyon tahlilidir. Bizim attığımız adımlar Türkiye’nin Kıbrıs Türkleri’nin haklarını müdafaaya dönüktür. Siz bunları burada söylerseniz biz de burada yanıt vermek zorunda kalırız.
* Biz buradaki nüfusu azınlık olarak kabul ediyoruz fakat siz orada kendisine Türküm diyenleri kabul etmiyorsunuz, sizinle ilgili üç tane AİHM kararı var, siz Türk isimlerini kullanmalarına müsaade vermiyorsunuz.
* Müslüman azınlık tabirini Lozan Antlaşması’nda yazıyor, Türkiye buna da imza koydu, bu Türkiye’nin güzeline masraf ya da gitmez ancak Lozan Antlaşması yürürlükte. Türkiye, AB’ye üye olmak istiyorsa deniz hukuku muahedesini da kabul etmeli.
* Ayasofya ve Kariye’nin mescide dönüştürülmesi kararlarından geri dönülmesi beklentimizi de lisana getirdim.
* Türkiye ile Libya ortasında imzalanan mutabakat da AB tarafından kınandı biliyorsunuz, bu egemenlik haklarımızı ihlal etmekte.
* Savaş tehdidi kelam konusu, bu ne âlâ komşuluk ilgileriyle, ne de deniz hukukuyla bağdaşmıyor.
“SORUNLARA ÜÇÜNCÜ TARAFLAR ÜZERİNDEN TAHLİL ARAMAK HAKİKAT DEĞİL”
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun konuşmasından satır başları:
* Bugün gerçekleştirme konusunda anlayış ve esneklik için Niko’ya çok teşekkür ediyorum. Bu ziyaretin manası büyük. İstanbul’da 5 yıl ortadan sonra gerçekleştirilen Atina’da 62. istişari hem de iki bakanlık ortasında siyasi istişareler toplantılar gerçekleştirildi. Bu toplantıların müspet bir halde samimi bir halde gerçekleştirilmesinden büyük memnuniyet duyuyorum.
* Problemlerin yapan diyalogla çözülebileceğine inanıyoruz. Meselelere üçüncü taraflar üzerinden tahlil aramak gerçek yaklaşım değildir. Bugünkü görüşmelerimizde ikili bağlarımızı tüm boyutlarıyla ele aldık. Bugün Ege ve Doğu Akdeniz problemlerimizi kapsamlı, samimi bir formda değerlendirdik.
* Evet Ege’de görüş ayrılıklarımız var. Geçmişte istikşafi görüşmelerle ele alıyorduk. Sürecin başlaması değerli. Doğu Akdeniz’de biz her vakit hakça paylaşımdan yana aldık. Bununla ilgili ayrıntılı tekliflerimizi AB’ye ilettik, artık yanıt bekliyoruz.
* Bugün Niko ile ay sonunda Cenevre’de buluşmak üzere teyitleştik. Herkesin toplantıya açık fikirlerle gelmesi bundan sonraki bağlantıların sağlıklı işlemesi bakımından kıymetli. Ticari ve ekonomik bağlantılarımıza iki komşu ülke olarak değer veriyoruz.
* Uçak seferlerinin başlamasını kıymetli buluyoruz, hudut kapılarının açılması ticaret ve turizmin geliştirilmesi bakımından değerlidir. Son vakitlerde TIR sürücülerimizin yaşadığı problemler vardı. Bu mevzuda beklenti ve taleplerimizi Niko ve heyetine aktarma imkanımız oldu.
* Terörle gayret konusunu da bugün sayın Cumhurbaşkanımızın kabulü ve kendi ortamızda samimi bir halde ele aldığımızı söyleyebilirim. Bilhassa PKK, FETÖ ile gayrette daha işbirliği görmek dileğimizdir. Göçler hem Türkiye’yi, AB’yi ilgilendiren sorun. 18 Mart mutabakatımız vardı. Bu mutabakatın güncellenmesi konusunda AB ile görüşüyoruz.
* İkili hususları değerlendirirken hem Türkiye’de hem de Yunanistan’da azınlıklarımız var. Batı Trakya ve Yunanistan’da yaşayan soydaşlarımızın meselelerini gündeme getirdik.
* Biz Türkiye olarak bilhassa AK Parti iktidara geldiği günden bu yana Rum vatandaşlarımızın meselelerinde pek çok uygulamayı hayata geçirdik. Elbette birebir yaklaşımı Batı Trakya’daki Türkler ve soydaşlarımız için beklememiz pek doğaldır.
* Her iki ülkede azınlıkların huzur ve refah içinde olması elbette yaramızadır. Yunanistan’da Osmanlı yapıtlarının onarımı konusunda Türkiye olarak takviyeye hazırız. Niko bu hususta çalışmaların olduğunu söyledi. Bizde de çok sayıda ortodoks yapıtları var. Bu yapıtların onarımı konusunda işbirliği yapabiliriz.”
* Ben konuşmamda Yunanistan’ı itham edici bir telaffuzda bulunmadım lakin birinci görüşmesinin daha müspet bir atmosferde geçmesini umuyordum. Fakat kabul edilemez ithamlarda bulundu. Türkiye’nin Yunanistan’ın egemenlik haklarını ihlal ettiğini söyledi. Bunu kabul etmemiz mümkün değil.
“ANLAŞMALARDA ADALARIN STATÜSÜ VAR, İHLAL EDİYORSUNUZ”
* “Türkiye özgür bir ülkedir, herkes kanısını söyleyebilir. Türkiye Doğu Akdeniz’de kendi belirlediği BM’ye kaydettirdiği alan içinde haklarını arıyor. Biz Kıbrıs’ta hakça paylaşımdan, milletlerarası hukuktan bahsediyoruz. Kendinize nazaran yorumlayabilirsiniz Lozan ve öteki mutabakatlarda silahsızlandırılmış adaların statüsü var, bunları da ihlal ediyorsunuz. Ege mevzularında, hava alanı konusunda, adaların silahsızlandırılmış statüsü konusunda mahkemenin yetkisini tanışmıyorsunuz. Burada karşılıklı suçlamalara girdiğimiz vakit birbirimize anlatacağımız çok şey var.
* Biz bu bahislerde görüş ayrılığımız var ve bundan sonra bu mevzuları kendi ortamızda görüşmemiz konusunda mutabık kaldığımız halde ben bunun yanıtını vermek durumunda kalırım. Biz Rum Ortodoks azınlığı Rum Ortodoks olarak kabul ediyoruz ancak ‘Biz Türküz’ diyen azınlığı Türk olarak kabul etmemeniz insani değildir. Bunların Türk ismini kullanmasına müsaade etmiyorsunuz. Bunlar Rum Müslümanlar mı? Bunu bu türlü kabul etmek zorundasınız.
* Muahedeler konusunda farklı düşünebiliriz, Libya’yla olan muahedeler. Ama AB Komisyonu’nun bunu kınaması bir şey söz etmez. AB’nin deniz yetki alanlarıyla ilgili bir rolü, yetkisi yoktur. Göç konusunu biz ne AB’ye ne Yunanistan’a karşı kullandık. Göç konusunda insani davrandık ve mutabakatı harfiyen uyguladık. Biz içeride bunları konuştuk ve dört yılda 80 bin insanı denize ittiğinizi konuştuk ancak basının önünde konuşmadık.
* Lakin buraya çıkıyorsunuz basının önünde ileti vermek için bu türlü konuşuyorsunuz. Tüm bunlara karşın Türkiye olarak 3. taraflar olmadan iki ülke ortasında bu bahislerde görüş ayrılıklarımızı azaltmaya hazırız. Lakin basının önünde ülkemi ağır bir biçimde itham edersiniz bunun da yanıtını vermek durumundayım.