Geçen yıl İstanbul’da 2 milyon 400 bin lira düzeyinde olan plakanın tabela fiyatı şu anda 4-4.3 milyon lira ortasında olsa da gerçekte 3.5 milyon liraya kadar düşüyor. Bu artışı yetersiz bulan taksiciler “Plakaları vaktinde mesken arsa satarak almıştık. Artık o gayrimenkuller 10 milyon lirayı aştı. Keşke plaka yerine konut ve arsa alsaydık” diyor.
Posta’dan Murat Gülderen’in haberine nazaran taksici esnafına bir dokunduk bin ah işittik. En büyük şikayet daima artan maliyetler.
Plaka sahipleri plaka fiyatlarının paha kaybetmesinden, kira fiyatlarının azlığından sıkıntı yanıyor. Geçen yıl plaka fiyatları 2.4 milyon civarıydı. Bu yıl plaka borsasında ilan edilen tabela fiyatı ise 4-4.3 milyon lira civarında.
Ancak bugün 3.5 milyon liraya bile alıcı bulmanın sıkıntı olduğu söz ediliyor. Genel fiyat artışlarına bakıldığında plakanın sahiplerine çok da kazandırmadığı ortada.
10 MİLYON TL OLMALIYDI
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Lideri Eyüp Aksu her şeyin 5 ile 10 kat arttığına dikkat çekerek, “Mevcut plaka bedeli çok düşük, gerçek fiyat en az 10 milyon lira olmalı. Biz bunları açık artırma ile düzenlenen ihale ile devletten satın almıştık. O süreçte bizler emlakımızı, meskenlerimizi sattık. Artık o gayrimenkullerin bedeli 20-25 milyon lira ediyor” dedi. Aksu, taksi plakalarının değerlenememesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) plaka sayısını artırma teşebbüslerinin tesirli olduğunu belirtti.
ANTALYA VE BURSA’DA KATLADI
Taksi plaka sahibi Hüseyin Demirel de 1985 yılından bu yana dalın içinde olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Ben 5-6 yıl evvel plakamı 500 bin dolardan almıştım artık 200 bin dolar etmiyor. Bu parayı vaktinde gayrimenkule yatırsaydım oldukça varlıklı olmuştum. Taksi plakası kârlı bir yatırım aracı olmaktan çıktı. Plakanın kirası 12 bin lira lakin kiraya vermekte bile zorluk çekiliyor. Kapıda yatan çok araç var. Plakaya itimat azaldı. Bir araç da 500 bin lira bandına dayandı. Taksicilik şu an sıkıntı günlerini yaşıyor. Antalya ve Bursa’da taksi plaka fiyatları 7.5 milyon liralara dayandı.”
DÜŞÜŞ DEVAM DA EDİYOR
Önceleri parası olanın çabucak taksi plakası almaya yöneldiğini anlatan Demirel, “Şimdi öncelik gayrimenkulde. Taksi plaka pahasını piyasa belirliyor, örneğin 4 kişi birden taksi plaka satmaya gidelim anında düşüş başlar, alım artarsa da fiyat artar. Şu anki fiyat önemli derecede düşük ve düşüş devam ediyor. Bir sürücü de en az minimum fiyat alıyor. Ayrıyeten sürücülere öcü üzere bakıyorlar, birkaç kişinin yaptığı münferit olayları tüm kesime mal ediyorlar” diye konuştu.
CEZALAR DA MALİYETE EKLENİYOR
Eksik durak meselesine da değinen Demirel, “Yol üzerinde yolcu indirdiğimizde ceza yiyoruz. Bir ayda ceza yemeyen taksici sayısı neredeyse yoktur. Günde onlarca taksi bağlanıyor ve bağlama mühleti de ortalama 10 gün” dedi. Demirel maliyet artışlarına da dikkat çekerek şu bilgileri verdi: “Arabanın yağ soğutucusu 650 TL idi artık 6 bin TL. Geçen yıl bir otomobilin tam boyaması 2.5 bin TL’ydi artık 12 bin TL oldu. Servis fiyatları yüzde 400 arttı” bilgilerini paylaştı.
YERLİ MÜŞTERİ YÜZDE 50 DÜŞTÜ
Hüseyin Demirel, alım gücünün azalması nedeniyle yerli müşterinin yüzde 50 düştüğüne de vurgu yaptı. Demirel, “Arap turist olmasa asla iş yapamayız. Lakin şöyle bir sorun var: Eminönü’nden Sultanahmet 2 Euro bile tutmuyor. Turisti boşuna dolaştırma sorunu da büsbütün kalktı. Şu an 28 TL olan indi bindi fiyatının de bizi kurtarması için 50 TL olması gerekiyor” diye konuştu.
SİGORTA ÇIKMAZI
Taksicilikteki en büyük problemlerden birinin sigorta olduğuna da vurgu yapan Demirel, “Bir otomobilin 2 sürücüsü vardır. Biri sabahcı biri gececi. Sabahçı hasta oldu diyelim. Yerine hemen sürücü bulmak gerekiyor. Lakin sigorta 1 gün sonra devreye giriyor. Yani o adama o gün sigorta yapamıyorsun. Lakin kontrolde bu adam sigortasız görünürse 4 minimum fiyat cezası var. Bunun da hemen düzelmesi lazım” açıklamasını yaptı.
ÖNCELERİ FİYAT SAKLANIYORDU
İstanbul’daki Taksi plaka satışlarının merkezindeki Bağcılar Oto Center’da bulunan galericiler, hem internet sitelerindeki hem de galerilerin önlerinde bulunan tabelaları bir periyot kapatmışlardı. Galeriler kendisini fiyat için arayanlara hiçbir biçimde fiyat bilgisi vermezken, alım-satım ile ilgili bahislerde yalnızca yüz yüze görüşme talep etmeye başlamışlardı. O periyotta yeni plaka tezi nedeniyle fiyatların gerilemesi rahatsızlık yaratmıştı. Ayrıyeten plaka alım-satımında sanal ortamdaki fiyatlar nedeniyle uyuşmazlıklar da yaşanabiliyordu. Lakin şu anda fiyatlar tüm galericilerin sitelerinde açıkça ilan edilmiş durumda.
ŞOFÖR AYDA 6-7 BİN LİRA KAZANIYOR
DEĞNEKÇİ SORUNU
Taksi Sürücüsü Abdullah Erdal da bir sürücünün aylık yararının 6-7 bin TL civarında olduğunu belirterek, “Taksimetre açmama üzere bir bahtımız yok. Ayrıyeten müşteriyi boş yere dolandırma olayı bitti. Navigasyon açıyoruz” dedi. Erdal en büyük sıkıntılarının ise değnekçiler olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Özellikle geceleri hareketli lokasyonlar durak yapılmış. Oradan müşteri almak için bu bireylere 5 ile 10 TL vermek zorunda kalıyoruz. Ayrıyeten birden fazla AVM, yolcu alamayalım diye önlerine dubalar koymuş, yanaşamıyoruz” dedi.
BOŞ DÖNÜYORUZ
Abdullah Erdal, havalimanı dönüşünde yolcu alamadıklarını da tabir ederek, “50 kilometre yol gidiyoruz. Müşteriyi bırakıyoruz lakin oradan bize yolcu verilmesini önlüyorlar. Aslında yol 150 TL mazot tutuyor. Aldığımız fiyat de 250 TL. Hiç kar edemiyoruz. Kilometrede 6 lira 30 kuruş veriyor taksimetre. Ayrıyeten sürücüler yetersiz olduğu için uykusuzluk sorunu yaşanıyor. Kimi sürücüler 24 saat çalışıyor” diye konuştu.