Yılın birinci 4 ayında (Ocak-Nisan) otomotiv üretimi azaldı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) bilgilerine nazaran, otomotiv üretimi bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 9 gerileyerek 409 bin 903 adet, araba üretimi yüzde 20 düşerek 229 bin 200 adet oldu. Tıpkı devirde, ihracat adet bazında yüzde 11 azalarak 301 bin 722 adet olurken, araba ihracatı ise yüzde 21 oranında kayıp yaşayarak 167 bin 795 adede geriledi.
İç pazarın da alarm verdiği görüldü. Ocak-Nisan 2022’de toplam pazar geçen yıla nazaran yüzde 18 daralarak 222 bin 574 adet seviyesinde gerçekleşti.
Araba pazarı ise yüzde 21 daraldı. Dal hakkında İstanbul’da bir ortaya geldiğimiz OSD Lideri Cengiz Eroldu, global ekonomik hareketliliğe değinerek “Dünyada da bir yüksek maliyetli ülke, düşük maliyetli ülke hareketi başlıyor tekrar. Düşük maliyetli ülkelere hakikat bir yönelim var. Bu alışılmış ki Türkiye üzere ülkeleri olumlu etkileyecektir. Yüksek maliyetten, alçak maliyete gidelim uğraşı var Avrupalı üreticilerde. Bunu yan sanayi tarafında da görüyoruz. Hasebiyle, Türkiye için hem otomotiv ana endüstrisi hem de yan endüstrisi açısından olumlu” dedi.
Türkiye’de yeni yatırımların tetiklenmesinin iç pazarla alakalı bir durum olduğunu söyleyen Eroldu, 20-30 yıldır otomotivde fabrika yatırımının yapılmadığını anlattı. Eroldu şöyle devam etti: “TOGG var, onun dışında yok. Bir de artık HABAŞ’ın yapacağı yeni bir proje var ancak o da mevcut tesisin yerine yapılacak. Bugün niçin herkes Rusya’da milyonlarca euro ziyan etti? 3 milyona çıkacak bir pazar potansiyeli olduğu için. Herkes onun peşinden gitti, yoksa Rusya’da teşvik olduğu için gitmedi, herkes iç pazar için gitti. Türkiye’nin yeni yatırımı çekmesinde kıymetli bir kriter kuvvetli bir iç pazarının olması. Biz bunu başaramadıkça Türkiye’de yeni yatırım güç. Asıl teşvik her vakit Türkiye’nin kendisidir. Aslında ihracat projelerinin de iç piyasa dayanaklı olmaması da sıkıntı. Sadece yüzde 100 ihraç edeceğin bir aracı Türkiye’de yapmanın da büyük bir manası olmuyor. Bilhassa elektrifikasyon ve bataryalara yakın olman, sattığın yere yakın olman lazım hasebiyle kesinlikle iç piyasa dayanağı olması lazım burada da en büyük teşvik pazarın kendisi… Bugün Volkswagen konuşuluyor, Türkiye iç pazarı 2 milyon olsa esasen marka kendisi gelecek.”
‘ÜRETİCİ ENFLASYONU PATLADI’
İhracatın uygun sonuçlar vermesinin şu anki beklenti olduğunu anlatan Cengiz Eroldu “Ağırlıklı olarak güç lakin hammadde, gereçte de önemli artışlar var. Burada baktığınız vakit doğalgazda Ocak 2020, Nisan 2022 periyodunda TL cinsine girmiyorum ancak euro cinsinden bile yüzde 198’lik bir artış var. Keza elektrikte de tekrar euro cinsinden yüzde 140’lık artış var. Hammadde materyalde arabada kıymetli olan saçlar ki bunlar galvaniz kaplamalı saçlar. İşte kauçuk, polipropilen, bakır, alüminyum üzere materyallerde de bakarsak bir yıllık periyodda yüzde 100’lerin üzerinde çok önemli artışlar var. Aslında Nisan’dan kesersek çizgiyi, bugün Türkiye’de üretici enflasyonu yüzde 120 arttı fakat döviz sepetimiz 80 yükseldi. Hammadde materyal artışını da koyduğunuz vakit tabi ihracatta da bir rekabet kaybına yol açıyor bu. Ki bugün Türkiye’de ürettiğimiz araçların Türkiye’de katma kıymet ve Türkiye’de üretilen bir kısmı var” dedi.
‘TÜRKİYE’DEN YOLA ÇIKAN HER ARAÇ ÇOK KIYMETLİ’
Yaşanan çip ve tedarik meselelerine değinen Cengiz Eroldu “Türkiye’de üretilen, banttan çıkan her araç çok değerli. Sanayi şu anda bunu çok büyük zorluklarla yapıyor. Rusya-Ukrayna’nın birçok artı ve eksi tesiri olacak. Otomotiv endüstrisi açısından baktığımız vakit, bizim aldığımız istihbarat kablo konusunda Ukrayna’nın kıymetli bir üretim merkezi olduğu fakat onun yüklü olarak Alman üreticilere hizmet ettiğini, yani Türkiye’deki üreticilerden Ukrayna’dan kablo alan bizim bildiğimiz yok. Ama bu durumun öbür birtakım hammaddeler üzerinde yarattığı tesir var” sözlerini kullandı.
ARTIRIMLARIN YÜZDE 15’İ MALİYET GERİSİ VERGİ
Bunun araç fiyatlarına da yansıdığını anlatan Cengiz Eroldu, maliyetin yüzde 15 olduğunu söyledi. Yılın birinci 5’ine değinen Eroldu “Türkiye’de birinci beş ayda aşağı üst yüzde 15 üzere bir fiyat artışı oldu baktığınız vakit. Bunun 5 puanı kur artışı. Zira euroya baktığımız vakit zira bizim yüklü olarak sonuçta euro girdimiz var. Yüzde 5’lik bir Euro artışı var. Bunun üzerine yüzde 10’luk hammadde gereç vardı. Enflasyon tesiri de var. Yani artık herkes bir de şunu sorguluyor; ya yani kurlar 5 artarken niçin fiyatlar 15 arttı sorusu var kamuoyunda. Artık aslında otomotiv sanayi hiçbir vakit fırsatçılık yapan bir sanayi olmadı olmaz da. Aslında sonuçta sayılarımız ortada” dedi.